نشست کارگاهی «آموزش مربیان و تسهیلگران در حفاظت از میراث‌فرهنگی» برگزار شد

نشست کارگاهی «آموزش مربیان و تسهیلگران در حفاظت از میراث‌فرهنگی» با حضور مرتضی رضوانفر عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و مدرس کارگاه و مربیان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان فارس و با همکاری ستاد جشنواره چندرسانه‌ای میراث‌فرهنگی و پایگاه پژوهشی ثبت پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری صبح امروز در باغ ملی شیراز برگزار شد.

به گزارش ستاد خبری جشنواره، نشست کارگاهی «آموزش مربیان و تسهیلگران در حفاظت از میراث‌فرهنگی» با حضور مرتضی رضوانفر عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و مدرس کارگاه و مربیان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان فارس و با همکاری ستاد جشنواره چندرسانه‌ای میراث‌فرهنگی و پایگاه پژوهشی ثبت پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری صبح امروز، پنجشنبه ۱۷ آبان ماه ۱۴۰۳ در باغ ملی شیراز برگزار شد.

در ابتدای این نشست مرتضی رضوانفر عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و مدرس کارگاه، عنوان کرد: ارزش معلمی، ارزش جهانی است. معلمان خالق‌اند و شخصیت‌هایی را خلق می‌کنند که آینده زندگی افراد و نسل‌های بعد از آن‌ها را شکل می‌دهند و کار بسیار مقدسی است و شما معلمان به این نقش‌ها واقف هستید؛ شما استعدادها و سلایق و علایق را کشف می‌کنید و زندگی ما را شکل می‌دهید.

او ضمن بیان اینکه میراث ناملموس در پنج حوزه‌ است؛ گفت: چند سالی است که عنوان میراث ناملموس در زبان‌ها پیچیده و مهم شده‌ است و فارغ از جنبه‌های مادی، میراث غیر مادی دارای اهمیت شده‌ است. بزرگترین حافظان میراث ناملموس مادران هستند ولی در عین حال آن‌ها بزرگترین دشمنان میراث ناملموس هم هستند، چرا که آنها، فرزندی را که بدنیا می‌آورند جای اینکه لباس محلی به تنش کنند، لباس‌های دیگری برای او تهیه می‌کنند یا به جای اینکه با فرزند به گویش محلی صحبت کنند، ترجیح می‌دهند و تلاش می‌کنند فرزندانشان مانند پایتختی‌ها صحبت کنند.

رضوانفر خاطرنشان کرد: در دوران مدرنیته، سنت‌گریزی و سنت ستیزی وجود دارد و حتی اروپایی‌ها هم ترس شدیدی از این موضوع داشتند چرا که داشتند شبیه آمریکایی‌ها می‌شدند؛ البته خود فرهنگ آمریکایی برگرفته از اقصی نقاط دنیاست به طور مثال موسیقی رپ و هوی متال را از آفریقای جنوبی گرفتند، تکنولوژی را از اروپا گرفته و طب و روش درمان‌ها را از آسیایی‌ها یاد گرفتند، اما اولین کسانی که دنبال ثبت میراث ناملموس بودند همین اروپایی‌ها بودند؛ آمریکایی شدن یک بدی دارد و آن هم این است که همه شبیه هم می‌شوند.

این عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی، ضمن بیان اینکه یونسکو برای ما تصمیم گیرنده نیست، تاکید کرد: ما ۱۹۸ کشور هستیم که در یوسنکو جمع می‌شویم و راجع‌ به بزرگترین مشکل فرهنگی صحبت می‌کنیم و به راه‌حل‌های متفاوت می‌رسیم و اگر نیاز بود خود یونسکو ورود می‌کند. در یونسکو به این رسیدیم که میراث ناملموس از اسلحه و خشونت شروع شد، چرا که فرقه‌‌های نهیلیسم که به پوچ‌گرایی معروف‌اند و ادیان شیطان‌پرست اسلحه برداشتند و زن و بچه را نابود کردند و این منجر به شناخت از میراث ناملموس شد.

رضوانفر اظهار کرد: ما به این نتیجه رسیدیم که این‌ها برای اینکه دیده شوند و هویت پیدا کنند اسلحه به دست گرفتند و مشکل اصلی بحث هویت است. همه درباره هویت صحبت می‌کنند اما اینجا دیگر مساله جدی بود. از یادتان نرفته است که داعش چه حوادثی را شکل می‌داد لذا بحران هویت در آن‌جا مشهود بود. کنوانسیون میراث ناملموس از قتل و غارت شکل گرفت. با نابودی خرده‌فرهنگ‌ها و همشکل و همگن شدن، لباس‌ها، بازی‌ها و آمال و آرزوها باعث شد که کم ارزش شدیم. یونسکو شعاری دارد و آن هم این است که «با تفاوت به صلح و گفت‌وگو می‌رسیم نه با تشابه!»، این تفاوت است که باعث صلح، دیده‌شدن و … می‌شود.

او افزود: میراث ناملموس در جهان کارکردهای متفاوتی دارد و ما با تکنولوژی و درآمدها و رسانه‌ای که داریم نمی‌توانیم با دیگر کشورها که حتی برخی از آن‌ها تا چندی پیش کشور هم نبودند، بجنگیم. برای خلیج فارس باید با میراث ناملموس ورود می‌کردیم و تفاوت‌های خود را نشان می‌دادیم تا دید مقایسه‌ای شکل می‌گرفت و زمانی که ذهن به این سمت می‌آید و آن را در رسانه‌ها می‌گذاریم تا خبرگزاری‌ها و رسانه‌ها باعث شود، ذهن بی اختیار تطبیق داده شود.

مدرس این کارگاه بیان کرد: صنایع دستی، غذا، لباس، پوشاک و آیین ها همگی میراث‌فرهنگی ناملموس هستند. در واقع سنت‌های شفاهی، هنرهای نمایشی، اعمال اجتماعی، آیین‌ها، رویدادهای جشنی، دانش و اقدامات مربوط به طبیعت و کیهان، یا دانش و مهارت‌های تولید صنایع سنتی، همان پنج حوزه میراث ناملموس هستند. ویژگی این میراث‌فرهنگی این است که سنتی، معاصر و زنده و همچنین فراگیر و اجتماع‌محور است.

رضوانفر در پایان ضمن بیان اینکه در سنین حساس مربیان نقش مهمی را ایفا می‌کنند، گفت: بچه‌ها می‌توانند نقاشی بکشند، فیلم‌کوتاه بسازند، شعر بساریند؛ اصلا انشا هم عنصر فوق‌العاده‌ای است که افراد را به هویت خود بازگرداند. قصه‌گویی‌ نیز دیگر ابزاری است که در این راستا می‌توان از آن بهره برد. بچه‌ها را به سمتی بکشانید که فهرستی را تشکیل دهند و به شما پیشنهاد دهند، ما پرونده را به شما می‌رسانیم. شما لیست میراث ناملموس استان را دارید؛ آنچه را که دارید و ثبت نشده را پیشنهاد دهید و ما با NGO ها ارتباط می‌گیریم و همچنین پرونده‌های شما را مورد بررسی قرار می‌دهیم و به ثبت می‌رسانیم.